Astudiaethau Achos Newid hinsawdd (bydd angen porwr Google Chrome)
Gweler ein taith 360 o astudiaethau achos o leoliadau sy'n delio â Newid yn yr Hinsawdd yng Nghymru ac yn Rhyngwladol.
I1 - Mae Collaroy-Arbabeen yn draeth 3.6km sydd wedi'i leoli ar Draethau Gogleddol arfordir Sydney, mae'n fyd-enwog ymhlith syrffwyr. Mae eiddo a adeiladwyd ar draws cefn y traeth cyfan bellach yn y rheng flaen o ran newid yn yr hinsawdd.
Credydau: Yr Athro Andrew Short (Prifysgol Sydney), Toni Wilson (Canolfan Amgylchedd Arfordir Narrabeen), Gwyn Nelson
I2 - Harbwr Pago Pago yw'r hyn sy'n weddill o'r crater folcanig a ffurfiodd y brif ynys Tutuila o Samoa Americanaidd, De'r Môr Tawel.
Gyda dyfnder cyfartalog o 30 gwrhyd neu fathom (180 troedfedd, 30 m) mae'n ddigon llydan a dwfn i ddarparu ar gyfer unrhyw faint o long neu gwch. Mae sawl pentref yn amgylchynu'r harbwr, gan gynnwys Utulei, Leloaloa, ac Aua.
Credydau: Kim McGuire (Adran y Môr a Bywyd Gwyllt, Samoa Americanaidd), Gwyn Nelson
I3 - Barranquilla – Ciénaga, Columbia. Dyma un o'r mannau mwyaf adnabyddus o ran erydu arfordirol! Fe’i galwyd yn "sector 19 km", sydd wedi'i leoli ar y brif ffordd rhwng Barranquilla a Cienaga.
Mae'r darn 3 km hwn o ffordd wedi profi newidiadau enfawr yn yr 20 mlynedd diwethaf, gyda chyfraddau erydu sydd wedi cyrraedd 21 metr y flwyddyn. Mae erydu arfordirol yn effeithio ar ddwy ecosystem sylweddol yn y rhanbarth hwn: System ynysoedd barriff y Cienaga Grande de Santa Marta a'r Cymhlyg Pajarales Lagoon.
​
Credydau: Yr Athro Nelson Guillermo Rangel Buitrago (Prifysgol Atlantico), yr Athro Allan Williams (Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant), Myah Horsford
I4 - Katwijk aan Zee, De Holand. Mae'r Iseldiroedd yn wlad isel. Mae dros hanner ohono'n is na lefel y môr. Heb argloddiau na thwyni, byddai'r bobl sy'n byw yno dan lifogydd.
​
I ddysgu mwy gallwch ymweld â: kustwerkkatwijk.nl
​
Credydau: Dr. Frank van der Meulen (Sefydliad Addysg Dŵr, Delft, Yr Iseldiroedd), Yr Athro Allan Williams (Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant), Gwyn Nelson
I5 - Marina di Pisa, yr Eidal. Adeiladwyd Marina di Pisa fel 'tref newydd' ar ddiwedd y 19eg ganrif ar ben eithaf llabed deheuol delta Afon Arno.
​
Credydau: Yr Athro Enzo Pranzini (Prifysgol Florence), yr Athro Allan Williams (Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant), Myah Horsford
I6 - Slapton Sands, Lloegr. Mae'r A379 yn safle heriol i'w reoli. Wedi'i leoli uwch law bardraeth graean symudol iawn, mae'n pasio drwy Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig a Gwarchodfa Natur Genedlaethol ac o fewn Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol.
​
Credydau: Dr. Timothy Poate (Prifysgol Plymouth), Myah Horsford, Hannah Richards
I7 - Playetas Baru, Columbia. Mae'r esblygiad traeth diweddar ar y sector Playetas wedi'i ddylanwadu gan ymddygiad erydol cryf sy'n ei wneud yn un o'r enghreifftiau mwyaf trasig o erydiad a cholli tir ar hyd arfordir Caribïaidd Colombia.
​
Credydau: Yr Athro Nelson Guillermo Rangel Buitrago (Prifysgol Atlantico), yr Athro Allan Williams (Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant), Myah Horsford
I8 - Chittagong, Bangladesh. Chittagong; Chattogram fel enw swyddogol, yw'r porthladd diwydiannol a masnachol mwyaf ym Mangladesh, ac un o'r porthladdoedd canolog yng Nghefnfor India.
Oherwydd hyn, mae llawer yn mudo gyda'r gobaith o ddod o hyd i waith, gan arwain at amcangyfrif poblogaeth sydd dros 5 miliwn. Fodd bynnag, gydag effeithiau newid yn yr hinsawdd yn cynyddu, a maint eithafol y boblogaeth, mae canlyniadau llifogydd yn Chittagong ymhell y tu hwnt i'w rheoli.
​
Credydau: Hannah Richards, Myah Horsford
I9 - Highcliffe, Dorset. Mae Highcliffe Beach yn gyrchfan boblogaidd i dwristiaid ar arfordir Dorset, de Lloegr. Mae tref Highcliffe yn ymestyn hyd ymyl y clogwyni heddiw, ac mae'n cynnwys Castell hanesyddol Highcliffe, a adeiladwyd yn y 1830au. Mae gan y clogwyni hanes hir o erydiad eithafol ac mae llawer o strategaethau rheoli arfordirol ac amddiffynfeydd arfordirol wedi'u rhoi ar waith dros y degawdau i geisio arafu'r erydiad hwn.
​
Credydau: Hannah Richards, Myah Horsford, Cyngor Bournemouth Christchurch a Poole, Arsyllfa Arfordirol y Sianel